Δευτέρα 11 Οκτωβρίου 2010

Η επιβίωση μετά τον... «Καλλικράτη» Οι αρμοδιότητες δήμων - περιφερειών


Ερχεται η ώρα (από το νέο έτος) να εκδώσετε οικοδομική άδεια για να χτίσετε, αλλά δεν ξέρετε πού να απευθυνθείτε. Σε υπουργείο, στον δήμο ή την περιφέρεια; Η σωστή απάντηση σύμφωνα με τον «Καλλικράτη» είναι στον δήμο.

Είστε επιχειρηματίας και θέλετε να περάσουν οι εγκαταστάσεις σας το περιβαλλοντικό τεστ; Η περιφέρεια είναι εκείνη που θα εγκρίνει τη σχετική μελέτη.
Θυμάστε που οι νομαρχίες, ήταν υπεύθυνες για τη μεταφορά των μαθητών στα σχολεία, τη διακοπή των σχολικών μαθημάτων, λόγω έκτακτης ανάγκης, αλλά και για την καταβολή επιδομάτων πρόνοιας; Ο λόγος εφεξής ανήκει στους δήμους.
Ο χάρτης των αρμοδιοτήτων σε δήμους και περιφέρειες, μετά την κατάργηση των νομαρχιών αλλάζει άρδην, διαμορφώνοντας ένα νέο πεδίο δράσης των δήμων, με 92 επιπλέον αρμοδιότητες, που αναλαμβάνουν από 1η Ιανουαρίου του 2011 και άλλες 131, οι οποίες θα προστεθούν από το 2013. Συνολικά 223 αρμοδιότητες περνούν στα «χέρια» των δήμων μετά την κατάργηση των νομαρχιών, oι οποίες αντικαθίστανται από τις 13 αιρετές περιφέρειες.
Το κεντρικό κράτος «διώχνει» από πάνω του μια σειρά από κοινωνικές παροχές, υγείας, πρόνοιας και παιδείας επιφορτίζοντας με περισσότερες αρμοδιότητες τις νέες αυτοδιοικητικές αρχές. Υπάρχει, συνακόλουθος προβληματισμός. Θ’ αντεπεξέλθουν οι δήμοι στην κάλυψη αναγκών που δημιουργούνται από την παραχώρηση νευραλγικών κοινωνικών αρμοδιοτήτων; Θα εξυπηρετείται ο πολίτης χωρίς να σκοντάφτει σε γραφειοκρατικά εμπόδια;
Για το περιβάλλονΓια παράδειγμα στον τομέα «Περιβάλλον», οι δήμοι θα είναι επιφορτισμένοι με 16 επιπλέον αρμοδιότητες οι κυριότερες εκ των οποίων είναι:
- Εκδοση οικοδομικών αδειών, έλεγχος μελετών για τις άδειες, πολεοδομικές αρμοδιότητες συναφούς χαρακτήρα, έλεγχος και επιβολή προστίμων για κατασκευή αυθαιρέτων κτισμάτων.
- Παρακολούθηση του προγράμματος «Καθαρές ακτές - καθαρές θάλασσες» του υπουργείου Περιβάλλοντος.
- Διαχείριση στερεών αποβλήτων (αποθήκευση, μεταφόρτωση, επεξεργασία, ανακύκλωση, αξιοποίηση και λειτουργία σχετικών εγκαταστάσεων) αποκατάσταση ΧΑΔΑ. Διευκρινίζεται ότι η συνολική διαχείριση καταρτίζεται από την περιφέρεια.
- Στον τομέα Πoιότητας Ζωής και Εύρυθμης λειτουργίας των πόλεων προστίθενται 14 αρμοδιότητες με σημαντικότερη τη μελέτη των έργων συντήρησης και βελτίωσης του οδικού δικτύου. Οι δήμοι, εκτός από την εκπόνηση κυκλοφοριακών μελετών, θα πρέπει να καθορίζουν τις αστικές γραμμές λεωφορείων, καθώς και τα κόμιστρα των αστικών συγκοινωνιών.
- Στον τομέα Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης 19 επιπλέον αρμοδιότητες εντάσσονται στον «κύκλο εργασιών» των ΟΤΑ, όπως η διενέργεια εμβολιασμών, η τήρηση κανόνων υγιεινής σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία, η χορήγηση άδειας για ιδρύματα παιδικής πρόνοιας σε ιδιώτες κ.ά.
- Στον τομέα Παιδείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού επίσης 19 είναι οι νέες αρμοδιότητες. Πρωταγωνιστικό ρόλο θα έχουν οι δήμοι στη σχολική στέγη, καθώς θα είναι υπεύθυνοι για την απαλλοτρίωση οικοπέδων για την ανέγερση σχολικών κτιρίων.
Συνοπτικά, στους νέους δήμους μεταφέρονται όλες οι αρμοδιότητες εξυπηρέτησης του πολίτη που ασκούσε η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση.
Τα νοσοκομείαΟι 13 «μικροί πρωθυπουργοί», οι περιφερειάρχες, θα δώσουν μάχη με τα κονδύλια του ΕΣΠΑ, διαχειριζόμενοι δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Αναπτυξιακές παρεμβάσεις όπως διαχείριση, έλεγχος, εφαρμογή και υποστήριξη συνόλου φορέων αυτοδιοίκησης, καθώς και η κατάρτιση Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, διαχείριση υδατικών πόρων και εκτέλεση εγγειοβελτιωτικών έργων άπτονται της αρμοδιότητας των νέων περιφερειών.
Επιπλέον, ο προγραμματισμός, συντονισμός, εποπτεία και ο έλεγχος νοσοκομείων και κέντρων υγείας, η κατασκευή, συντήρηση και ανακαίνιση οδών, η έγκριση περιβαλλοντικών όρων για βιομηχανικές δραστηριότητες, ο έλεγχος της υγείας των ζώων, η λειτουργία ιδιωτικών ΚΤΕΟ, η παρακολούθηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων, θα εποπτεύονται από τις υπηρεσίες των περιφερειών.